Ερωτήσεις και απαντήσεις για το νέο κορωνοϊό SARS–CoV-2
Τι είναι COVID-19 και τι SARS–CoV-2;
Ο νέος κορωνοϊός-2019 ονομάζεται τώρα SARS-Cov-2, ενώ η ασθένεια που προκαλεί ονομάζεται COVID-19. O ιός ανιχνεύθηκε πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 2019 στην περιοχή Γιουχάν της Κίνας και αποτελεί ένα νέο στέλεχος κορωνοϊού που μέχρι τότε δεν είχε απομονωθεί στον άνθρωπο.
Από πού προέρχονται οι κορωνοϊοί;
Οι κορωνοϊοί προσβάλουν τα ζώα αλλά κάποιοι από αυτούς περιστασιακά προσβάλουν και τον άνθρωπο. Πολλά ζώα αποτελούν πηγή μετάδοσης του ιού στον άνθρωπο, για παράδειγμα ο ιός MERS προέρχεται από τις καμήλες και ο ιός SARS από τις μοσχογαλές.
Μοιάζει ο SARS–CoV-2 με τον ιό SARS 2003 ή τον ιό της εποχικής γρίπης;
Ο νέος κορωνοϊός μοιάζει γενετικά με τον ιό SARS 2003 και έχει παρόμοια χαρακτηριστικά. Το SARS εκδηλώθηκε στα τέλη του 2002 στη Κίνα. Αναφέρθηκαν περισσότερα από 8.000 κρούσματα σε 33 χώρες σε χρονική περίοδο 8 μηνών. Ένας στους 10 ασθενείς που προσβλήθηκε από SARS απεβίωσε. Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επιδημίας από τον ιό COVID-19 καταγράφηκαν 10.000 κρούσματα στη Κίνα κατά τη διάρκεια του πρώτου μήνα. Ακολούθησαν κρούσματα στην Ευρώπη και σε άλλες χώρες. Παρόλο που τα μέχρι τώρα δεδομένα σχετικά με τη θνητότητα είναι περιορισμένα, τα πρώιμα στοιχεία δείχνουν ότι ο SARS-CoV-2 είναι λιγότερο θανατηφόρος από τον SARS.
Παρόλο που ο SARS-Cov-2 και ο ιός της εποχικής γρίπης μεταδίδονται αποδεδειγμένα από άνθρωπο σε άνθρωπο και μπορεί να προκαλέσουν παρόμοια συμπτωματολογία, είναι πολύ διαφορετικοί και δε συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο. Από τα μέχρι τώρα στοιχεία ο SARS-CoV-2 έχει την ίδια μεταδοτικότητα με τον SARS καθώς και με στελέχη πανδημικής γρίπης.
Ποιος είναι ο τρόπος μετάδοσης και πόσο εύκολη είναι η διασπορά της νόσου;
Παρόλο που ο ιός προέρχεται από τα ζώα, μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, χωρίς να είναι σαφές πόσο εύκολα και σταθερά μπορεί να διασπαρεί στην κοινότητα. Φαίνεται ότι η μετάδοση γίνεται κυρίως μέσω σταγονιδίων από το φτέρνισμα, το βήχα ή την εκπνοή.
Ο χρόνος επώασης για το COVID-19 (ο χρόνος δηλαδή από την έκθεση στον ιό μέχρι την έναρξη των συμπτωμάτων) υπολογίζεται από δύο έως δεκατέσσερις ημέρες. Στην παρούσα φάση ξέρουμε ότι ο ιός μεταδίδεται κατά τη συμπτωματική φάση της νόσου. Ωστόσο υπάρχει ακόμα αβεβαιότητα κατά πόσο ασυμπτωματικά ή με ήπια συμπτωματολογία άτομα μπορούν να είναι μεταδοτικά.
Η έγκαιρη διάγνωση και η παράλληλη σωστή εφαρμογή των μέτρων ελέγχου και περιορισμού μετάδοσης της νόσου μειώνει κατά πολύ την πιθανότητα διασποράς στην κοινότητα.
Ποια είναι τα συμπτώματα της COVID-19 λοίμωξης;
Με τα μέχρι τώρα δεδομένα ο ιός μπορεί να προκαλέσει ήπια γριπώδη συμπτωματολογία όπως:
- Πυρετό
- Βήχα
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Μυαλγίες
- Καταβολή
Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν σοβαρή πνευμονία, σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας, σήψη και σηπτικό σοκ και θάνατος. Τα άτομα που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου (π.χ. ηλικιωμένοι, καρδιοπαθείς, άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, ηπατοπάθειες ή πνευμονοπάθειες) είναι πιθανότερο να εμφανίσουν σοβαρή νόσο.
Υπάρχει θεραπεία για τη COVID-19 λοίμωξη;
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τη νόσο. Η θεραπεία είναι συμπτωματική με στόχο την ανακούφιση των συμπτωμάτων. (π.χ. πυρετός, δυσκολία στην αναπνοή).
Πότε πρέπει κάποιος να ελεγχθεί για COVID-19;
Εάν έχει :
Οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος (αιφνίδια εμφάνιση τουλάχιστον ενός από τα ακόλουθα: βήχα, δύσπνοια, πυρετό)
ΚΑΙ
Εντός των τελευταίων 14 ημερών πριν την έναρξη των συμπτωμάτων του
ήρθε σε στενή επαφή με γνωστό κρούσμα της νόσου ή ταξίδεψε σε περιοχή που θεωρείται ότι υπάρχει συνεχιζόμενη μετάδοση του ιού. Οι περιοχές αυτές είναι διαθέσιμες στο: https://eody.gov.gr/sars-cov-2-epireazomenes-perioxes/
Σε αυτή την περίπτωση συστήνεται η άμεση επικοινωνία με τον ΕΟΔΥ τηλ: 210.52.12.054 και όχι επίσκεψη σε χώρο παροχής υπηρεσιών υγείας χωρίς προηγούμενη ενημέρωση του ΕΟΔΥ.
Πώς μπορώ να προφυλαχθώ από το COVID-19;
Κατά την επίσκεψη σε περιοχές στις οποίες υπάρχει μετάδοση του ιού στη κοινότητα συστήνονται τα παρακάτω:
- Τακτικό πλύσιμο των χεριών με αλκοολούχο διάλυμα ή νερό και σαπούνι, πριν το φαγητό, μετά την τουαλέτα και μετά την επαφή με ζώα.
- Διατήρηση αποστάσεων, τουλάχιστον 1 μέτρου, από εσάς και τους άλλους ανθρώπους, ιδιαίτερα από ανθρώπους που βήχουν, φτερνίζονται ή έχουν πυρετό.
- Αποφυγή αγγίγματος της μύτης, του στόματος και των ματιών.
Τι να κάνω εάν έχω στενή επαφή με κάποιον που έχει COVID-19;
Επικοινωνήστε με τον ΕΟΔΥ στο τηλ: 210.52.12.054 και μην πραγματοποιήσετε επίσκεψη σε χώρο παροχής υπηρεσιών υγείας χωρίς ενημέρωση του ΕΟΔΥ.
Μπορεί η μάσκα να με προστατεύσει αποτελεσματικά από το COVID-19;
Η χρήση μάσκας εμποδίζει τη μετάδοση της νόσου από αυτούς που είναι άρρωστοι στους υπόλοιπους. Ωστόσο δε φαίνεται ότι η μάσκα είναι τόσο αποτελεσματική στην προστασία όσων δε νοσούν.
Υπάρχει εμβόλιο για το COVID-19;
Δεν υπάρχει προς το παρόν διαθέσιμο εμβόλιο για το COVID-19, γι΄ αυτό έχει μεγάλη σημασία η έγκαιρη διάγνωση και η εφαρμογή μέτρων πρόληψης διασποράς της νόσου. Αρκετές φαρμακευτικές εταιρείες εργάζονται για την παρασκευή εμβολίου, ωστόσο φαίνεται ότι θα πάρει αρκετό καιρό μέχρι αυτό να ολοκληρωθεί.
Μπορεί το εμβόλιο της εποχικής γρίπης να προστατεύσει από το COVID-19;
Το αντιγριπικό εμβόλιο δεν προστατεύει από το COVID-19. Ωστόσο, δεδομένου ότι διανύουμε φάση έξαρσης της εποχικής γρίπης, το αντιγριπικό εμβόλιο είναι ο καλύτερος τρόπος προφύλαξης από την εποχική γρίπη.
Σε ποιες χώρες της Ευρώπης έχουν εμφανιστεί κρούσματα COVID-19;
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΠΟΥ (COVID-19 Situation in the WHO European Region 24.02.2020) έχουν αναφερθεί κρούσματα στις παρακάτω χώρες:
Ιταλία 219, Γερμανία 16, Γαλλία 12, Ηνωμένο Βασίλειο 9, Ισραήλ 2, Ρωσία 2, Ισπανία 2, Βέλγιο 1, Φινλανδία 1, Σουηδία 1.
Γιατί ο αριθμός των κρουσμάτων αυξάνει τόσο γρήγορα;
Οι δύο βασικές αιτίες για την ταχεία αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων είναι ότι ο ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και ότι έχει βελτιωθεί η δυνατότητα ανίχνευσής του.
Πόσο θα κρατήσει η επιδημία;
Δυστυχώς δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε τη διάρκεια της επιδημίας και πώς αυτή θα εξελιχθεί. Πρόκειται για ένα νέο παθογόνο, για το οποίο η γνώση μας είναι ακόμα περιορισμένη. Για παράδειγμα είναι άγνωστο εάν θα περιοριστεί η μετάδοση στην κοινότητα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όπως αυτό παρατηρείται στην εποχική γρίπη.
Είναι ασφαλής η εισαγωγή ζώων, ζωικών προϊόντων και τροφίμων από την Κίνα;
Δεν υπάρχει ένδειξη ότι κάποιο από τα ζώα ή τα ζωικά προϊόντα ή τα τρόφιμα που είναι εγκεκριμένα για εισαγωγή στην Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να μεταδώσουν COVID-19.
Είναι ασφαλής η λήψη πακέτων ή δεμάτων από την Κίνα ή από άλλες περιοχές με κυκλοφορία του ιού στην κοινότητα;
Με δεδομένο ότι ο SARS-Cov2 δεν επιβιώνει για μεγάλο χρονικό διάστημα στις επιφάνειες, είναι εξαιρετικά χαμηλός ο κίνδυνος μετάδοσης από προϊόντα ή πακέτα που έχουν ταξιδέψει για ημέρες ή εβδομάδες σε θερμοκρασία περιβάλλοντος. Οι κορωνοϊοί μεταδίδονται κυρίως με σταγονίδια από το αναπνευστικό.
Προς το παρόν δεν υπάρχουν ενδείξεις που να υποστηρίζουν τη μετάδοση του κορωνοϊού SARS– CoV2 μέσω επαφής με εισαγόμενα από προσβεβλημένη περιοχή προϊόντα/πακέτα, ούτε έχουν αναφερθεί κρούσματα που σχετίζονται με τέτοιο τρόπο μετάδοσης.
